Πάσχα ; Επιμένεις!

Απρίλιος, 2017.

Πάσχα : Ιστορική αναφορά.

Πάσχα : Γλωσσολογική αναφορά.

Πάσχα : Χριστιανικό Πάσχα.

Ιστορικά ο εορτασμός του Πάσχα εμφανίζεται με τους προ-χαναανιτικούς λαούς δηλαδή προ-Παλαιστινιακούς λαούς, ως εθιμικό δάνειο (πολιτιστικό, όχι οικονομικό) από Κρήτες αποίκους στην Μέση Ανατολή, τους Φοίνικες. Ο σκοπός της πρώτης αυτής μορφής εορτής ήταν πρακτικός κι είχε να κάνει με τον κατάλληλο χρόνο για συγκομιδή (όπως το κριθάρι και κηπευτικά) και σπορά φυτών (από κηπευτικά ως δημητριακά ) που χρησιμοποιούνται ως τροφή.

Ιστορικά οι Κρήτες, όπως και οι άποικοι Κρήτες, γιόρταζαν αυτό την πρώτη πανσέληνο μετά την εαρινή ισημερία. Μέχρι σήμερα, υπάρχουν διχογνωμίες στο θέμα, που προέρχονται κυρίως από μια πεισματική άρνηση ότι το Φοινικικό Αλφάβητο είναι Ελληνικό, παρ’ όλο που ουδένας πλέον διαφωνεί ότι οι Φοίνικες ήταν άποικοι Κρήτες, κι άλλα τέτοιας ποιότητας ευαίσθητα ζητήματα.

Ιστορικά, το Χριστιανικό έθιμο γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο που ακολουθεί την εαρινή ισημερία της 21ης Μαρτίου μη συμπεριλαμβανομένης, κατά το Ιουλιανό ημερολόγιο στην Ορθόδοξη εκκλησία και κατά το Γρηγοριανό στην Ρωμαιοκαθολική. Γιορτάζεται η ανάσταση του Ιησού Χριστού.

Με τον όρο Ανάσταση αναφερόμαστε είτε στην εβδομάδα της Ανάστασης μέχρι το Σάββατο της Διακαινησίμου, είτε στην περίοδο των 50 ημερών που ακολουθούν την εορτή της Ανάστασης, όπου και η καλούμενη τελευταία ημέρα (αριθμητικά) Πεντηκοστή.

Η εορτή της Ανάστασης του Ιησού Χριστού, λόγω της σπουδαιότητάς της, επηρεάζει το εορτολόγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας τόσο 40 ημέρες πριν από αυτό (Μεγάλη Τεσσαρακοστή, Τριώδιο) όσο και 50 ημέρες μετά (περίοδος Πεντηκοσταρίου). Οι ακολουθίες που τελούνται τότε έχουν αρχαιοπρέπεια (ανάγονται στους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού όπως η αφή του Αγίου Φωτός), κατάνυξη και λαμπρότητα, και περιγράφονται λεπτομερώς στο τυπικό της Εκκλησίας.

Γλωσσικά η λέξη «πάσχα» προέρχεται από την Αραμαϊκή γλώσσα ως «πασά», όπως εξελίχθηκε στην Εβραϊκή ως «πεσάχ». Κάποιοι μελετητές έχουν διατυπώσει άλλες απόψεις, όπως την Ασσυριακή του καταγωγή ως «πασαχού» (πραΰνω) ή την Αιγυπτιακή του καταγωγή ως «πας» (ανάμνηση) ή «πεσάχ» (πλήγμα).

Γλωσσικά η Βίβλος συσχετίζει το πεσάχ με το ρήμα πασάχ πού σημαίνει είτε χωλαίνω, είτε εκτελώ τελετουργικό χορό γύρω από τη θυσία (Γ' Βασ. 18:21,26), είτε, μεταφορικά, "ξεφεύγω", "προσπερνώ", "απαλλάσσω". 

Γλωσσικά και Ιστορικά συνεπώς, συγκεντρώνονται τα εξής.

Συσχετιζόμενη η λέξη «πάσχα» Γλωσσικά με την Ιστορικότητά της, δηλώνει την προσπέλαση (προσπέραση) του σταλμένου από τον Θεό Αγγέλου πάνω από τα σπίτια των Αιγυπτίων με σκοπό ο Άγγελος να θανατώσει όλα τα πρωτότοκα τέκνα τους ως τιμωρία. ( Έξ. 12:13, 23, 27· παράβαλε Ησ. 31:5.)

Ως τιμωρία δε επειδή οι ηγέτης τους, ο Φαραώ, δεν επέτρεπε στον προερχόμενο από εκτός γάμου αδελφό του Μωϋσή να φύγει από την Αίγυπτο αλλά παίρνοντας μαζί του όλους τους Εβραίους που ζούσανε στην Αίγυπτο, όπως απαιτούσε από τον Φαραώ. Κατά την διέλευση του Αγγέλου ωστόσο, τα πρωτότοκα τέκνα των Εβραίων που ζούσαν ανάμεσα στους Αιγυπτίους θα ήταν προστατευμένα επειδή όπως ο Μωϋσής είχε διδάξει τους Εβραίους, θα είχαν βάψει (Εξ. 12:7,22) τις πόρτες των κατοικιών τους με το αίμα από αρσενικό κι αρτιμελές αρνί (Εξ. 12:3-6) αλλά χωρίς να σπάσει κάποιο κόκαλό του (Έξ. 12:46, Αρ. 9:12), το οποίο θα θυσίαζαν στον Θεό.

Αυτή η ανάμνηση εορτάζεται ως σήμερα με το βάψιμο αυγών με το κόκκινο χρώμα του αίματος και την σφαγή αρνιού.

Για τους Ορθόδοξους χριστιανούς, την Κυριακή στο τέλος της Μεγάλης Εβδομάδας εορτάζεται η Λαμπρή Ανάσταση του Ιησού Χριστού ως μίας όψης της Αγίας Τριάδας.

Για τους Ορθόδοξους χριστιανούς εορτάζεται η Λαμπρή ή η Ανάσταση.

Όχι κάποιο πάσχα.

Το οποίο ουσιαστικά εορτάζει το έβδομο πλήγμα που κατάφερε ο Θεός της Παλαιάς Διαθήκης στους Αιγυπτίους όλους επειδή ο ετεροθαλής αδελφός του Αιγυπτίου Φαραώ είχε διαφορές μαζί του. Κι όχι καμία έξοδο βεβαίως.

Έξοδος από πού; Αφού ο ίδιος ο πατριάρχης του Εβραϊκού λαού αποφάσισε κι οδήγησε τον λαό του στην Αίγυπτο όπου υπήρχαν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης από την γη Χαναάν (σήμερα Παλαιστίνη).

Έξοδος από πού; Όταν ανά πάσα στιγμή, ο Εβραϊκός λαός ήταν ελεύθερος να φύγει από την Αίγυπτο. Ιστορικά αποδεδειγμένο είναι αυτό. Ως εξής.

Ο λαός εκείνος μπορούσε όποτε επιθυμούσαν να εξαφανισθούν από τις πόλεις και να καταφύγουν στην έρημο, όπου γιόρταζαν διάφορες γιορτές τους. (Έξ. 3:18, 5:1 εξ) Ο ίδιος ο Φαραώ είχε νομοθετήσει για αυτό!

Η εορτή λοιπόν για τους Ορθόδοξους χριστιανούς εορτάζεται ως η Λαμπρή ή η Ανάσταση.

Όχι κάποιων άλλων λαών το πάσχα. Το πλήγμα το έβδομο σε λαό ολόκληρο!

Κι είναι η Λαμπρή, για τους Ορθόδοξους χριστιανούς, η μεγαλύτερη θρησκευτική εορτή του έτους. Μεγαλύτερη κι εκείνης των Χριστουγέννων, όταν εορτάζεται η γέννηση του Θεανθρώπου

Διότι μετά την γέννηση Του, θυσιάσθηκε ώστε πέραν του Λύτρου, να αποδείξει ότι υπάρχει μετά θάνατον Ζωή. Θάνατον πατήσας.

Η εορτή για τους Ορθόδοξους χριστιανούς ονομάζεται Λαμπρή ή Ανάσταση.

Και για να μην αμφιβάλλει κάποιος που δεν είναι Ορθόδοξος χριστιανός για την φύση της εορτής, μπορεί να μάθει τώρα ότι συνοδεύεται από και συνδέεται ως εορτή με Την Αγάπη.